Zasady gramatyki czasu Present Perfect potrafią przysporzyć sporej ilości problemów. Tworzenie zdań rządzi się swoimi prawami, a w niemal każdym przypadku należy pamiętać o kilku ważnych aspektach.
Jednym z tych czasów w języku angielskim, które mogą sprawić początkującym wielu kłopotów jest Present Perfect, wraz z zasadami gramatyki. Dzieje się tak za sprawą faktu, że formalnie w polskiej mowie nie ma jego konkretnego odpowiednika, dlatego też wszystkich zasad i reguł tak naprawdę trzeba nauczyć się od nowa. Problem wynika również z tego, że Present Perfect jest połączeniem wydarzeniem, które miały miejsce w przeszłości ze zdarzeniami odbywanymi w czasie teraźniejszym.
Zasady gramatyki w czasie Present Perfect zakładają wykorzystywanie operatora ,,have“,
do którego dodawany jest imiesłów bierny czasownika (np. ,,watched“).
W jakich sytuacjach stosuje się zasady gramatyki czasu Present Perfect?
-
Zdarzenia, które miały miejsce w przeszłości, ale w pewnym sensie są przenoszone
do teraźniejszości. W takich sytuacjach zarówno mówca, jak i odbiorca są zmuszeni
do myślenia w obu kategoriach (I have broken my nose – My nose is broken now; Złamałem nos – Mam złamany nos, I have been to Paris – I know Paris; Byłem w Paryżu – Znam Paryż), -
Zdarzenia wykonywane w przeszłości, a jej skutki odczuwalne są w czasie teraźniejszym (I have seen this accident – Widziałem ten wypadek),
-
Zdania, w których zawierane są informacje o jakimś wydarzeniu (Have you heard? Thomas has won a match – Słyszałeś? Thomas wygrał mecz),
-
Jednokrotnie lub wielokrotnie wykonywana czynność w przeszłości w nieokreślonym czasie
(I have written eight e-mails since Tuesday – Od wtorku napisałem osiem e-maili), -
Zdania, w których używany jest jeden z okoliczników czasu, jak before czy ever (I am sure we have met before – Jestem pewien, że już się widzieliśmy),
-
Zdarzenie, które rozpoczęło się w nieokreślonym momencie w przeszłości i trwa do chwili obecnej (I have known him for years – Znam go od lat),
-
Zdarzenie, dla którego niemożliwe jest ustalenie długości trwania (You’ve done a lot for me – Dużo dla mnie zrobiłeś),
-
Zdania opisujące okoliczności z przeszłości, w których używany jest zwrot ,,It’s the first time” (It’s the first time I have seen football match – Po raz pierwszy widzę mecz piłki nożnej).
Budowa zdania twierdzącego w Present Perfect
Podmiot (I) + have/has + III forma czasownika (gone) + reszta zdania (to Poland)
I have completed this.
I have lived in Spain for 3 years.
I have read this book.
I have worked for this firm for two years.
I have broken the window.
Budowa zdania przeczącego w Present Perfect
Podmiot (I) + have/has + not + III forma czasownika (gone) + reszta zdania (to Poland)
I have not cooked dinner yet.
I have not seen her before.
You have not seen her before.
Ana and Mark have never been to Japan.
She has not received the e-mail.
Budowa zdania pytającego w Present Perfect
Have/has + Podmiot (I) + III forma czasownika (gone) + reszta zdania (to Poland?)
Have you read that book?
Have you done your homework yet?
Have you ever been to Norway?
Have you learned English for a long time?
What have you done?
Zasady gramatyki Present Perfect – okoliczniki czasu
W trakcie stosowania czasu Present Perfect w zdaniu, bardzo często wykorzystywany jest jeden z okoliczników czasu. Służy to opisowi czynności lub wydarzeń, które miały miejsce w przeszłości
i trwają do dziś lub wspomnieniu o faktach, które odbyły się w bliżej nieokreślonym odstępie czasu.
- just – właśnie (dopiero co)
- already – już (wcześniej, niż się spodziewano)
- yet – już (w pytaniach), jeszcze nie (w przeczeniach)
- for – od
- since – od (czegoś), odkąd, od kiedy, od tego czasu/tej pory
- never – nigdy
- ever – kiedykolwiek
- always – zawsze
- this month/week – w tym miesiącu/tygodniu
- in the last year – w ubiegłym roku
,,Since”, ,,for” – szczególne zasady gramatyki Present Perfect
Obu tych okoliczników, oznaczających odpowiednio ,,od czegoś, od kiedy” i ,,od” używa się
w przypadku opisu zdarzeń, które miały miejsce w przeszłości, a jej skutki trwają do dziś i opisywanie są w kategorii teraźniejszości. Między oboma występuje jednak zasadnicza różnica. Okolicznika ,,for” używa się w zdaniach, w których tematem jest określony odstęp czasu (np. od dwóch lat, od czterech godzin), natomiast ,,since” znajduje swoje zastosowanie w sytuacjach, które dotyczą konkretnego odcinka czasu z przeszłości, w trakcie którego doszło do wykonania czynności lub wydarzenia (np. od poniedziałku, od godziny dziewiątej).
Przykłady:
- I have known Thomas for four months – Znam Thomasa od czterech miesięcy
- I have known Thomas since November – Znam Thomasa od listopada.
,,Just”, ,,already” i ,,yet” z innymi zasadami gramatyki w Present Perfect
Pierwszy z okoliczników, który oznacza ,,dopiero co, właśnie” z reguły stawia się tuż
za podmiotem i czasownikiem have/has. Używa się go w sytuacjach, w których opisuje się zdarzenia mające miejsce w niedalekiej przeszłości (np. właśnie wróciłem z Kopenhagi).
- I have just got a e-mail.
- Mark has just left.
- She has just come back from work.
,,Already“, które w zasadach gramatyki Present Perfect tłumaczymy jako ,,już” odnoszone jest do czynności, które miały miejsce w przeszłości i mają być podkreślone. Zdarza się również,
że stosowany jest wobec zdarzeń, które zostały już zrobione.
- He has already got a new car.
- I have already seen that match.
- We have already met each other.
,,Yet” z kolei, które oznacza ,,już” w zadaniach pytających i ,,jeszcze nie” w przeczeniach, nie jest stosowane w przypadku zdań twierdzących. W każdym z przypadków występuje na końcu zdania.
- I have not finished yet.
- Have you cleaned your room yet?
- Have you taken the trash out yet?
,,Never”, ,,ever” i ,,always” jako najbardziej zrozumiałe okoliczniki czasu
W zasadach gramatyki Present Perfect wszystkie te trzy okoliczniki w konstrukcji zdań zawsze znajdują się pomiędzy have/has, a czasownikiem w III formie.
- I have never had a car.
- I have always dreamt about big money.
- I have read this book twice.
- This is the best breakfast I have ever eaten.
Zasady gramatyki Present Perfect – czasowniki nieregularne
Istnieje kilka grup czasowników nieregularnych, których odmiana i używanie w czasie Present Perfect wymaga przyswojenia. Jeżeli uczeń zapamięta wzór, dzięki któremu są one tworzone, używanie kolejnych nie powinno stanowić problemu.
- Bring-Brought-Brought (przynosić)
- Buy-Bought-Bought (kupować)
- Catch-Caught-Caught (łapać)
- Drink-Drank-Drunk (pić)
- Sink-Sank-Sunk (tonąć)
- Sing-Sang-Sung (śpiewać)
- Choose-Chose-Chosen (wybierać)
- Loose-Lost-Lost (gubić)
- Freeze-Froze-Frozen (zamarzać)
- Bleed-Bled-Bled (krwawić)
- Feed-Fed-Fed (karmić)
- Read-Read-Read (czytać)
- Blow-Blew-Blown (dmuchać)
- Grow-Grew-Grown (rosnąć)
- Fly-Flew-Flown (latać)
- Deal-Delt-Delt (rozdawać)
- Feel-Felt-Felt (czuć)
- Keep-Kept-Kept (trzymać)
- Bet-Bet-Bet (zakładać się)
- Cut-Cut-Cut (ciąć)
- Set-Set-Set (ustawiać, umieszczać)
